آب سیاه عبارت است از افزایش فشار داخل کره چشم .بنابراین تعریف هیچگونه آب سیاهی در چشم وجود ندارد ولی چون افزایش فشار داخل چشم می تواند با فشار روی عصب بینائی باعث تخریب دائمی ان عصب شده و نهایتا نا بینائی ایجاد می کند ، این نام به این بیماری اطلاق می شود.

معمولا بین ۱۲ تا ۲۰ میلیمتر جیوه ، البته ممکن است مقدار طبیعی آن در افراد متفاوت باشد.

متاسفانه افزایش فشار داخل چشم در اکثر موارد تدریجی بوده و علائمی ایجاد نمی کند که فرد در مراحل اولیه متوجه آن شود . از طرفی چون بتدریج محیط و میدان بینائی را گرفتار می کند و دید مرکزی بیمار تا مراحل پیشرفته باقی می ماند ، بیمار متوجه از دست دادن بینائی خود نمی شود و وقتی متوجه وجود بیماری می شود که ۹۰ درصد محیط بینائی خود را از دست داده باشد.

گلوکوم در اثر علل و عوامل مختلفی ایجاد میشود. نوعی از آن در کودکان دیده میشود که به آن گلوکوم مادرزادی می‌گویند. علائم آن آبریزش، حساسیت شدید به نور و اسپاسم و بسته‌شدن شدید پلکها حتی در نور معمولی می‌باشد. پس از آن به مرور زمان قرنیه یا همان سیاهی چشم کودک بزرگ میشود. لذا بمجرد مشاهده هرکدام از علائم فوق بایستی سریعاً به متخصص چشم مراجعه نمود. نوع دیگر گلوکوم یا آب سیاه در بزرگسالان دیده میشود که این به دو شکل حاد و یا مزمن بروز میکند. فرم حاد گلوکوم با کاهش ناگهانی بینائی، درد شدید در اطراف چشمها و پیشانی و استفراغ تظاهر میکند و لذا علائم آن خیلی سریع بروز میکند. بنابراین، گلوکوم حاد خیلی سریع و راحت تشخیص داده میشود.

از علل دیگر گلوکوم یا آب سیاه را میتوان ضربه به چشم نام برد.کسانی که ضربه به چشم داشته‌اند در معرض این عارضه هستند. لذا بایستی که در زمان اصابت ضربه از نظر فشار چشم معاینه شوند. پس از آن نیز لازم است که در این رابطه تحت معاینات مجدّد قرار گیرند. چرا که گلوکوم ممکن است حتی در زمان طولانی خود را بروز دهد.

با انجام معاینات دوره ای چشم پزشکی و گرفتن فشار چشم ، متخصص چشم می تواند گلوکوم را تشخیص داده و درمان را به موقع شروع نماید ، توصیه می شود افراد بالای ۴۰ سال ، افرادی که سابقه فامیلی گلوکوم دارند و آنهائی که دچار ضربه های چشمی شده اند ، جهت کنترل و اندازه گیری فشار چشم هر یکی دو سال به چشم پزشک مراجعه نمایند.

این بیماری به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می شود ، در نوع مزمن که شامل عمده بیماران می شود ، متاسفانه هیچگونه علائم اولیه ای ندارد و همانطور که گفته شد در مراحل خیلی پیشرفته فر متوجه آن می شود . در این مرحله پزشک ممکن ات بتواند تنها دید باقی مانده را حفظ کند و برای دید که از دست رفته کاری نمی تواند انجام دهد . نوع دوم بیماری حاد بوده و ناگهان فشار چشم افزایش یافته ، در این حالت بیمار دچار در د ، قرمزی و سنگینی چشم شده و حالت تهوع به او دست دهد . بیمار بایستی سریعا به چشم پزشک مراجعه کند تا بیماری وی تشخیص و درمان شود.

گلوکوم بر حسب نوع و شدت آن درمانهای متفاوتی دارد ، ولی در درجه اول در اکثر موارد درمان داروئی کفایت می کند . قابل توجه است که بیمار بایستی داروها را به موقع و مداوم ( برای همیشه )‌ استفاده نماید و اینگونه نیست که بیماری با دارو ،‌درمان قطعی پیدا کند . در بعضی موارد با تشخیص پزشک معالج ، بیمار نیاز به عمل جراحی دارد.

از دستگاه مخصوصی جهت اندازه گیری فشار داخل چشم استفاده می شود . همچنین برای بررسی آسیب بینائی و میزان پیشرفت گلوکوم از دستگاهی به نام ” پریمتری ” (‌میدان بینائی ) استفاده می گردد .

هم اکنون در کلینیک پارسیان آخرین تکنولوژی تشخیصی گلوکوم نظیر پریمتری پیشرفته هامفری موجود می باشد .

در صورتیکه بیماری به موقع تشخیص داده شود و بیمار از داروهای خود به موقع و مرتب استفاده نماید ، پیش آگهی بیماری خوب است.